Participaties

Wat zijn participaties?

Er zijn verschillende manieren om te participeren in een onderneming. Twee veel voorkomende manieren zijn (i) het verstrekken van een convertible loan en (ii) het kopen van een deel van de aandelen van een vennootschap.

Convertible loan

Een convertible loan is een lening die door een investeerder wordt verstrekt aan een vennootschap. Een van de voorwaarden van een convertible loan is dat de lening op termijn, meestal op initiatief van de investeerder, omgezet kan worden in een vooraf bepaald percentage aandelen.

Kopen aandelen

Bij het kopen van aandelen komen de investeerder en (de aandeelhouders van) een vennootschap overeen dat de investeerder een bepaald bedrag inbrengt in de vennootschap tegen verkrijging van een bepaald percentage aandelen.

Term Sheet / Letter of Intent / participatieovereenkomst

Bij het begin van een participatietraject kunnen partijen kernaspecten van het eindresultaat en de weg daarnaar toe (het traject), vastleggen in een document. Dat document wordt vaak Term Sheet of Letter of Intent genoemd. Het gaat dan om onderwerpen zoals aandelenverhouding na participatie, bedrag dat wordt geïnvesteerd, de garanties die verstrekt worden en al dan niet een boekenonderzoek (‘due diligence’). Soms worden deze onderwerpen geregeld in een participatieovereenkomst.

Waar op te letten?

Zeggenschap: Met een participatie krijgt een investeerder een minderheidsbelang. Over welke bestuursbesluiten moeten de aandeelhouders worden geraadpleegd? Voor welke besluiten is het bestuur niet bevoegd en besluiten de aandeelhouders?
Waar neem je belang in? Vaak is sprake van een groep van bedrijven, bijvoorbeeld een holding met een werkmaatschappij. Waar neemt de investeerder een belang in? Waar zitten de belangrijkste bezittingen (zoals bijvoorbeeld IE rechten)?
Aandeelhoudersovereenkomst: hebben de andere aandeelhouders al afspraken gemaakt over hoe zij als aandeelhouder met bepaalde onderwerpen omgaan? Dit soort afspraken worden vaak in een aandeelhoudersovereenkomst vast gelegd. Als investeerder wil je deze afspraken kennen en als overige aandeelhouders wil je mogelijk dat de investeerder zich ook bindt aan deze afspraken.
Samenstelling bestuur. Een vennootschap wordt bestuurd door het bestuur. Als aandeelhouder heb je daar maar beperkte invloed op. Het bestuur heeft ook meer informatie over de dagelijkse gang van zaken dan een aandeelhouder. Daarom kan een investeerder iemand willen kunnen aanwijzen voor in het bestuur.
Verwatering. Mogen er nieuwe aandelen worden uitgegeven (waardoor het aandelenbelang van de investeerder zou verminderen; ‘verwateren’)? Of mag bij uitgifte van nieuwe aandelen het aandelenbelang niet verwateren (waardoor de investeerder dus ook extra aandelen krijgt om zijn aandelenbelang op peil te houden)?
Exit: een investeerder wil vaak na een termijn van 5-7 jaar zijn belang weer verkopen. Daar moet je nu al afspraken over maken. In dat kader wordt vaak gesproken over ‘drag along’ en ‘tag along’. De achtergrond hiervan is dat de verkoop van een minderheidsaandelenbelang vaak minder oplevert dan wanneer 100% van de aandelen aan een derde aangeboden kunnen worden. Dus soms wil een derde een 100% belang, soms ook niet.
Drag along: indien een aandeelhouder een bod van een derde ontvangt en dat bod wil accepteren dan kan hij alle aandeelhouders verplichten om hun aandelen onder dezelfde voorwaarden ook te verkopen aan die derde.
Tag along: indien een aandeelhouder zijn aandelen aan een derde te koop aanbiedt dan moet hij bij die derde bedingen dat hij onder dezelfde voorwaarden ook de aandelen van de andere aandeelhouders wil kopen.