Blog van medewerkers

WP_Query Object
(
    [query] => Array
        (
            [news-type] => blog
        )

    [query_vars] => Array
        (
            [news-type] => blog
            [error] => 
            [m] => 
            [p] => 0
            [post_parent] => 
            [subpost] => 
            [subpost_id] => 
            [attachment] => 
            [attachment_id] => 0
            [name] => 
            [pagename] => 
            [page_id] => 0
            [second] => 
            [minute] => 
            [hour] => 
            [day] => 0
            [monthnum] => 0
            [year] => 0
            [w] => 0
            [category_name] => 
            [tag] => 
            [cat] => 
            [tag_id] => 
            [author] => 
            [author_name] => 
            [feed] => 
            [tb] => 
            [paged] => 0
            [meta_key] => 
            [meta_value] => 
            [preview] => 
            [s] => 
            [sentence] => 
            [title] => 
            [fields] => all
            [menu_order] => 
            [embed] => 
            [category__in] => Array
                (
                )

            [category__not_in] => Array
                (
                )

            [category__and] => Array
                (
                )

            [post__in] => Array
                (
                )

            [post__not_in] => Array
                (
                )

            [post_name__in] => Array
                (
                )

            [tag__in] => Array
                (
                )

            [tag__not_in] => Array
                (
                )

            [tag__and] => Array
                (
                )

            [tag_slug__in] => Array
                (
                )

            [tag_slug__and] => Array
                (
                )

            [post_parent__in] => Array
                (
                )

            [post_parent__not_in] => Array
                (
                )

            [author__in] => Array
                (
                    [0] => 6
                )

            [author__not_in] => Array
                (
                )

            [search_columns] => Array
                (
                )

            [ignore_sticky_posts] => 
            [suppress_filters] => 
            [cache_results] => 1
            [update_post_term_cache] => 1
            [update_menu_item_cache] => 
            [lazy_load_term_meta] => 1
            [update_post_meta_cache] => 1
            [post_type] => 
            [posts_per_page] => 10
            [nopaging] => 
            [comments_per_page] => 50
            [no_found_rows] => 
            [taxonomy] => news-type
            [term] => blog
            [order] => DESC
        )

    [tax_query] => WP_Tax_Query Object
        (
            [queries] => Array
                (
                    [0] => Array
                        (
                            [taxonomy] => news-type
                            [terms] => Array
                                (
                                    [0] => blog
                                )

                            [field] => slug
                            [operator] => IN
                            [include_children] => 1
                        )

                )

            [relation] => AND
            [table_aliases:protected] => Array
                (
                    [0] => wp_term_relationships
                )

            [queried_terms] => Array
                (
                    [news-type] => Array
                        (
                            [terms] => Array
                                (
                                    [0] => blog
                                )

                            [field] => slug
                        )

                )

            [primary_table] => wp_posts
            [primary_id_column] => ID
        )

    [meta_query] => WP_Meta_Query Object
        (
            [queries] => Array
                (
                )

            [relation] => 
            [meta_table] => 
            [meta_id_column] => 
            [primary_table] => 
            [primary_id_column] => 
            [table_aliases:protected] => Array
                (
                )

            [clauses:protected] => Array
                (
                )

            [has_or_relation:protected] => 
        )

    [date_query] => 
    [queried_object] => WP_Term Object
        (
            [term_id] => 56
            [name] => Blog van medewerkers
            [slug] => blog
            [term_group] => 0
            [term_taxonomy_id] => 56
            [taxonomy] => news-type
            [description] => 
            [parent] => 0
            [count] => 1472
            [filter] => raw
        )

    [queried_object_id] => 56
    [request] => SELECT SQL_CALC_FOUND_ROWS  wp_posts.ID
					 FROM wp_posts  LEFT JOIN wp_term_relationships ON (wp_posts.ID = wp_term_relationships.object_id) LEFT  JOIN wp_icl_translations wpml_translations
							ON wp_posts.ID = wpml_translations.element_id
								AND wpml_translations.element_type = CONCAT('post_', wp_posts.post_type) 
					 WHERE 1=1  AND ( 
  wp_term_relationships.term_taxonomy_id IN (56)
) AND wp_posts.post_author IN (6)  AND ((wp_posts.post_type = 'post' AND (wp_posts.post_status = 'publish' OR wp_posts.post_status = 'acf-disabled' OR wp_posts.post_status = 'tribe-ea-success' OR wp_posts.post_status = 'tribe-ea-failed' OR wp_posts.post_status = 'tribe-ea-schedule' OR wp_posts.post_status = 'tribe-ea-pending' OR wp_posts.post_status = 'tribe-ea-draft'))) AND ( ( ( wpml_translations.language_code = 'nl' OR (
					wpml_translations.language_code = 'nl'
					AND wp_posts.post_type IN ( 'attachment' )
					AND ( ( 
			( SELECT COUNT(element_id)
			  FROM wp_icl_translations
			  WHERE trid = wpml_translations.trid
			  AND language_code = 'nl'
			) = 0
			 ) OR ( 
			( SELECT COUNT(element_id)
				FROM wp_icl_translations t2
				JOIN wp_posts p ON p.id = t2.element_id
				WHERE t2.trid = wpml_translations.trid
				AND t2.language_code = 'nl'
                AND (
                    p.post_status = 'publish' OR p.post_status = 'private' OR 
                    ( p.post_type='attachment' AND p.post_status = 'inherit' )
                )
			) = 0 ) ) 
				) ) AND wp_posts.post_type  IN ('post','page','attachment','wp_block','wp_template','wp_template_part','wp_navigation','our_sector','our_rechtsgebieden','acf-field-group','tribe_venue','tribe_organizer','tribe_events','mc4wp-form','slider-data','actualiteiten','accordion','failissementens','advocaten','blogs','seminar','juridisch-medewerker','backoffice','rechtsgebied-detail' )  ) OR wp_posts.post_type  NOT  IN ('post','page','attachment','wp_block','wp_template','wp_template_part','wp_navigation','our_sector','our_rechtsgebieden','acf-field-group','tribe_venue','tribe_organizer','tribe_events','mc4wp-form','slider-data','actualiteiten','accordion','failissementens','advocaten','blogs','seminar','juridisch-medewerker','backoffice','rechtsgebied-detail' )  )
					 GROUP BY wp_posts.ID
					 ORDER BY wp_posts.menu_order, wp_posts.post_date DESC
					 LIMIT 0, 10
    [posts] => Array
        (
            [0] => WP_Post Object
                (
                    [ID] => 45384
                    [post_author] => 6
                    [post_date] => 2025-08-01 15:34:12
                    [post_date_gmt] => 2025-08-01 13:34:12
                    [post_content] => IT-juristen weten het al jaren: de kloof tussen juridische beoordeling en de realiteit van IT contracten / softwareontwikkeling is diep. Die kloof wordt pijnlijk zichtbaar in een recente rechtszaak tussen On Air B.V. en Triple IT B.V., waarin het gerechtshof Amsterdam zich buigt over de vraag of een front-end tijdig en deugdelijk is opgeleverd in een agile ontwikkeltraject. De procedure is inmiddels ruim drie jaar gaande, met als voorlopig dieptepunt dat het hof zich genoodzaakt ziet een IT-deskundige in te schakelen om fundamentele begrippen uit de IT-praktijk uit te leggen.
De uitdaging: juridisch kaderen van agile/scrum
In deze zaak draait het om de ontwikkeling van een front-end via een agile/scrum-aanpak, met levering in sprints en een "definition of done". Triple IT factureerde voor haar werkzaamheden, terwijl On Air betaling weigerde, stellende dat niet aan de afgesproken voorwaarden was voldaan. Volgens On Air was geen sprake van deugdelijke oplevering, laat staan acceptatie.

Het hof constateert echter dat het simpelweg ontbreken van een concrete opleverdatum — een typisch kenmerk van agile werken — het juridisch kader bemoeilijkt. Wat betekent ‘oplevering’ binnen agile? Is het label ‘done’ in de procesmanagement software voldoende om aan te nemen dat een (deel)product geaccepteerd is? Wanneer begint de klachttermijn te lopen bij software die iteratief wordt ontwikkeld? Rechters weten het niet en dat is logisch. Het zijn immers geen IT-professionals.
Deskundige moet terminologie en praktijk uitleggen
In het tussenarrest van april 2024[1] besluit het hof dan ook om een IT-deskundige te benoemen. Die krijgt een indrukwekkend takenpakket mee: van het beoordelen van de feitelijke voortgang per sprint, tot het verklaren van begrippen als ‘scrum master’, ‘sprint’, ‘front-end’ en — cruciaal — ‘done’.

De deskundige moet ook uitleggen hoe de branche omgaat met tussentijdse opleveringen in sprints, en in hoeverre die gebruikelijk als formele oplevermomenten worden beschouwd. De kernvraag is dan: heeft een ‘done’ ticket juridische gevolgen, zoals het starten van een klachttermijn of de impliciete acceptatie van het werk? Deze vragen raken het hart van veel IT-geschillen.
Traagheid en kosten van de procedure
De rechtbank deed uitspraak in maart 2022. Pas in april 2024 besluit het hof tot een deskundigenonderzoek. In juli 2025[2] wordt de deskundige officieel benoemd. De verwachting is dat het rapport pas in of na december 2025 beschikbaar komt, waarna partijen mogen reageren. Een einduitspraak? Niet eerder dan medio 2026. Een slepende hoger beroep procedure van vier jaar is dan een feit.
Had dit beter gekund? Ja: arbitrage en duidelijke contracten
Een geschil als dit illustreert waarom partijen in IT-geschillen vaak beter af zijn met arbitrage bij gespecialiseerde instituten als SGOA of TAMI. Daar hebben arbiters wél kennis van agile, scrum, sprints en software ontwikkeling. Soms volstaat al om een materie-deskundige, in het kader van een bindend advies, een oordeel te laten geven. Met zo’n oordeel kunnen partijen daarna weer verder. Dat is met name relevant wanneer partijen met elkaar door willen gaan. Alleen hebben ze dit dispuut waar iemand een oordeel in moet geven. Daarna gaan ze verder met elkaar. Dan kun je gaan jaren wachten op een uitspraak van een gerechtshof. Dan wil je binnen een paar weken duidelijkheid.

Daarnaast onderstreept deze zaak het belang van duidelijke contracten. Definieer wat ‘oplevering’ betekent. Leg vast wat ‘done’ is. Omschrijf acceptatieprocedures per sprint. Beter nog: vermijd vaagheden als “we aim to have a shippable release” of “As a result we don not offer completion dates” of “Final project costs are not projected or guaranteed, a result of the agile software development

approach that allows for changing requirements, methods and designs throughout the project.” Deze onduidelijkheden leiden vroeg of laat tot discussies.
Conclusie
Deze zaak laat zien dat juridische systemen nog steeds moeite hebben om wendbare ontwikkelmethoden juridisch te duiden. Een deskundige moet nu de rechter helpen om agile te begrijpen. Maar had dit voorkomen kunnen worden? Absoluut, met duidelijke definities, goede documentatie, betere communicatie met de opdrachtgever en waar nodig een alternatieve geschilbeslechting via arbitrage c.q. bindend advies.

Heb je hier vragen over? Neem dan contact op met Jos van der Wijst.

[1] Gerechtshof Amsterdam, 23 april 2024, ECLI:NL:GHAMS:2024:1070

[2] Gerechtshof Amsterdam, 15 juli 2025, ECLI:NL:GHAMS:2025:1814


                    [post_title] => Agile, sprints en ‘done’ in de rechtszaal: Waarom rechters IT-deskundigen nodig hebben
                    [post_excerpt] => 
                    [post_status] => publish
                    [comment_status] => open
                    [ping_status] => open
                    [post_password] => 
                    [post_name] => agile-sprints-en-done-in-de-rechtszaal-waarom-rechters-it-deskundigen-nodig-hebben
                    [to_ping] => 
                    [pinged] => 
                    [post_modified] => 2025-08-01 15:34:12
                    [post_modified_gmt] => 2025-08-01 13:34:12
                    [post_content_filtered] => 
                    [post_parent] => 0
                    [guid] => https://bg.legal/?p=45384
                    [menu_order] => 0
                    [post_type] => post
                    [post_mime_type] => 
                    [comment_count] => 0
                    [filter] => raw
                )

            [1] => WP_Post Object
                (
                    [ID] => 45351
                    [post_author] => 6
                    [post_date] => 2025-07-30 16:18:17
                    [post_date_gmt] => 2025-07-30 14:18:17
                    [post_content] => Als ondernemer sta je bij een overname voor strategische keuzes. Zeker wanneer je het bedrijf van een IT-dienstverlener overneemt, zijn technische compliance, licenties, klantenbinding en transparantie over de cijfers van belang. Een recente uitspraak van de Rechtbank Den Haag (ECLI:NL:RBDHA:2025:11815) maakt duidelijk wat er mis kan gaan bij een dergelijke overname én wie in zo een situatie de risico’s draagt.
Geen ‘kat in de zak’ – maar toch een miskoop?
XIXO B.V., zelf een ICT-dienstverlener, nam eind 2023 AllSystems over. Al snel nadat de overname rond was kwamen er diverse problemen aan het licht: licenties bleken niet in orde, cijfers verschilden van eerdere overzichten en klanten bleken minder loyaal dan gedacht. XIXO claimde dat ze de onderneming nooit had gekocht als ze dit had geweten en stapte naar de rechter.

Toch wees de rechtbank de vorderingen af. Belangrijk was dat de koper al vóór de transactie kennis had van diverse gebreken. Tijdens het transactieproces is op meerdere momenten naar boven gekomen dat AllSystems haar zaken op bepaalde punten niet op orde had. XIXO wist dit of had dit in ieder geval kunnen en moeten weten.

Dat XIXO naderhand spijt kreeg, had de rechtbank geen boodschap aan. Dat de overname van AllSystems achteraf voor XIXO tegenvalt, komt gelet op het voorgaande voor haar eigen rekening en risico.
Due diligence: een (gemiste) kans
De uitspraak onderstreept dat partijen bij een overname zelf verantwoordelijk zijn voor het uitvoeren van een zorgvuldig onderzoek (due diligence). XIXO had signalen ontvangen over administratieve fouten en licentieproblemen. Haar eigen technisch manager schreef nog vóór de overdracht dat er een ernstige compliance issue zou zijn voor wat betreft de licenties van de omgeving.

Desondanks besloot XIXO de overname door te zetten en de prijs te verlagen, zonder verder onderzoek te doen. De rechter rekende dat de koper aan, en oordeelde daarover als volgt: “De omstandigheid dat XIXO geen nader onderzoek heeft verricht, maar alleen een koopprijsverlaging heeft bedongen, is haar keuze geweest en komt dan ook voor haar rekening en risico”. 
Uitsluiten van ontbinding of vernietiging
De overeenkomst bevatte een bepaling die vernietiging of ontbinding uitsloot. Volgens de rechter is dat in overnamecontracten gebruikelijk, juist omdat de gevolgen moeilijk terug te draaien zijn. De koper kan in een overnamecontract zijn (financiële) belangen waarborgen door garanties en/of zekerheden te bedingen.

Dat deed XIXO ook. Maar waar een koper denkt op basis van non-conformiteit of bedrog onder de deal uit te kunnen, blijkt in de praktijk de lat hoog te liggen. Er werd geen garantie geschonden en er was ook geen sprake van bedrog. “Anders dan XIXO meent, is niet vast komen te staan dat AllSystems opzettelijk onjuiste informatie heeft verstrekt of een mededelingsplicht heeft geschonden”, aldus de rechtbank.
Het klantenbestand
Een ander leerpunt is de rol van klantrelaties bij dergelijke overnames. XIXO dacht dat zij 250 klanten had overgenomen, maar een groot deel bleek volgens haar in de praktijk te zijn gebonden aan individuele zzp’ers of was na de overname verdwenen. Toch oordeelde de rechter dat ook dit onvoldoende grond is om de deal terug te draaien. AllSystems had vooraf duidelijk gemaakt hoe de klantrelaties waren opgebouwd en ook de omzetcijfers waren inzichtelijk. AllSystems heeft voldoende gemotiveerd waarom een deel van de klanten niet verder is gegaan met XIXO. De systemen van XIXO zouden namelijk niet goed zijn en zij zouden aanzienlijk hogere prijzen dan AllSystems hanteren.
De les: IT-overnames zijn complex, laat due dilligence uitvoeren
Deze uitspraak bevestigt dat bij de overname van een IT-onderneming elk detail telt. Of het nu gaat om (geldige) softwarelicenties, klantenbinding, verborgen technische risico’s of de betrouwbaarheid van financiële informatie: het zijn allemaal aspecten die zorgvuldig juridisch moeten worden beoordeeld en vastgelegd. Hier achteraf op terugkomen is zelden succesvol.
Wees voorbereid
Bij BG.legal voeren wij (technische) due diligence uit en begeleiden wij IT-ondernemers en kopers in het hele overnameproces. Overweegt u een IT-bedrijf over te nemen of te verkopen? Neem tijdig contact op met onze IT-specialist Jos van der Wijst en/of onze overnamespecialist Daniëlle Hack.


                    [post_title] => Aandachtspunten bij een overname van een IT-bedrijf
                    [post_excerpt] => 
                    [post_status] => publish
                    [comment_status] => open
                    [ping_status] => open
                    [post_password] => 
                    [post_name] => aandachtspunten-bij-een-overname-van-een-it-bedrijf
                    [to_ping] => 
                    [pinged] => 
                    [post_modified] => 2025-07-30 16:18:17
                    [post_modified_gmt] => 2025-07-30 14:18:17
                    [post_content_filtered] => 
                    [post_parent] => 0
                    [guid] => https://bg.legal/?p=45351
                    [menu_order] => 0
                    [post_type] => post
                    [post_mime_type] => 
                    [comment_count] => 0
                    [filter] => raw
                )

            [2] => WP_Post Object
                (
                    [ID] => 45238
                    [post_author] => 6
                    [post_date] => 2025-06-30 14:50:20
                    [post_date_gmt] => 2025-06-30 12:50:20
                    [post_content] => In de wereld van IT-contracten zijn langdurige afhankelijkheden tussen klant en leverancier geen uitzondering. Maar wat gebeurt er als die afhankelijkheid leidt tot blokkades bij de overstap naar een alternatief? De rechtbank Den Haag heeft zich recent uitgesproken over deze problematiek in een zaak tussen Rijkswaterstaat (RWS) en softwareleverancier Broadcom/Vmware.[1] De uitspraak heeft verstrekkende gevolgen voor leveranciers én afnemers van bedrijfskritische software.
RWS versus VMware: wat was er aan de hand?
RWS maakte gebruik van VMware-producten, waarvoor zij eeuwigdurende licenties had aangeschaft. Voor technische ondersteuning had RWS daarnaast telkens supportovereenkomsten gesloten voor drie jaar. Na afloop van de laatste overeenkomst in juli 2025, deed Broadcom – inmiddels eigenaar van VMware – een nieuw aanbod. Dit bestond uit gebruikslicenties én support, maar tegen hogere prijzen dan voorheen. RWS zag zich geconfronteerd met een "take it or leave it"-voorstel, zonder realistische mogelijkheid om de bestaande producten zonder support te blijven gebruiken.

In kort geding verzocht RWS de rechter om Broadcom te verplichten tot tijdelijke voortzetting van de support. Volgens RWS handelde Broadcom in strijd met de op hen rustende zorgplicht van IT-leveranciers en maakte zij misbruik van haar machtspositie. De voorzieningenrechter gaf RWS gelijk. Volgens de rechter mocht Broadcom in de gegeven omstandigheden niet zomaar stoppen met leveren van ondersteuning. In plaats daarvan moest een redelijk exitvoorstel worden gedaan, gericht op een zorgvuldige overgang weg van VMware.
De kern: een redelijk exitvoorstel
De kortgedingrechter formuleerde een aantal uitgangspunten voor wat een “redelijk exitvoorstel” inhoudt:

 	
Duur: lang genoeg om de klant in staat te stellen alternatieven te implementeren of interne continuïteit te waarborgen.
 	
Inhoud: toegang tot essentiële supportdiensten zoals beveiligingsupdates, bugfixes, technische documentatie en exportfunctionaliteit.
 	
Tarief: marktconform en transparant, aansluitend bij eerdere contractvoorwaarden.
 	
Overdracht: actieve ondersteuning bij kennisoverdracht en systeemmigratie.

Kortom: de leverancier moet bijdragen aan een gecontroleerde en werkbare afbouw van de klantrelatie – zonder dat de afnemer in de kou komt te staan.
Waarom deze uitspraak ertoe doet
De uitspraak is relevant voor beide kanten van de contractuele tafel:

Voor afnemers:

 	
Bescherming tegen vendor lock-in: bedrijven en overheden die afhankelijk zijn van specifieke software kunnen nu juridisch afdwingen dat ze niet plotseling worden afgesneden.
 	
Versterkte onderhandelingspositie: afnemers hebben een argument in handen om bij het sluiten van een contract al afspraken te maken over exitondersteuning.

Voor leveranciers:

 	
Nieuwe zorgplicht: het enkele aflopen van een contract is geen vrijbrief meer om support te staken – zeker niet bij langdurige afhankelijkheid.
 	
Exitplan als contractonderdeel: leveranciers doen er verstandig aan om standaard (redelijke) exitvoorwaarden op te nemen in SLA’s en algemene voorwaarden.

Praktische tips voor IT-contracten
Deze zaak benadrukt het belang van een goed doordachte exitstrategie, zowel voor afnemers als leveranciers.

Voor afnemers:

 	
Breng afhankelijkheden in kaart: technisch, functioneel en operationeel.
 	
Leg exit-afspraken contractueel vast: hoe lang duurt support na beëindiging, wat zijn de kosten, welke dienstverlening wordt geleverd?
 	
Houd rekening met budget en implementatietijd van alternatieven.

Voor leveranciers:

 	
Ontwikkel standaard exitprotocollen en neem deze op in contractdocumentatie.
 	
Wees vooraf transparant over kostenstructuur voor exitondersteuning.
 	
Vermijd een juridisch zwakke positie door tijdig het gesprek aan te gaan over de exitfase.

Toekomstbestendig contracteren
De uitspraak in de zaak RWS/Broadcom markeert een belangrijke ontwikkeling in het IT-recht. Waar voorheen het uitgangspunt was dat de klant bij contractbeëindiging zelf verantwoordelijk was voor continuïteit, geldt nu: bij aantoonbare afhankelijkheid rust op de leverancier een verplichting om exitondersteuning te bieden.

Of je nu leverancier of afnemer bent: een exit is geen bijzaak meer, maar een essentieel onderdeel van een evenwichtig IT-contract. Zorg dat je voorbereid bent – juridisch én praktisch.

Wil je weten wat jij aan deze uitspraak hebt en hoe jij deze uitspraak kunt inzetten in je organisatie, neem dan contact op met Jos van der Wijst.

[1] Rb Den Haag, 27-06-2025, ECLI:NL:RBDHA:2025:11349


                    [post_title] => Leveranciersverantwoordelijkheid bij IT-exit: lessen uit de VMware-uitspraak
                    [post_excerpt] => 
                    [post_status] => publish
                    [comment_status] => open
                    [ping_status] => open
                    [post_password] => 
                    [post_name] => leveranciersverantwoordelijkheid-bij-it-exit-lessen-uit-de-vmware-uitspraak
                    [to_ping] => 
                    [pinged] => 
                    [post_modified] => 2025-06-30 14:50:20
                    [post_modified_gmt] => 2025-06-30 12:50:20
                    [post_content_filtered] => 
                    [post_parent] => 0
                    [guid] => https://bg.legal/?p=45238
                    [menu_order] => 0
                    [post_type] => post
                    [post_mime_type] => 
                    [comment_count] => 0
                    [filter] => raw
                )

            [3] => WP_Post Object
                (
                    [ID] => 44922
                    [post_author] => 6
                    [post_date] => 2025-05-01 14:01:25
                    [post_date_gmt] => 2025-05-01 12:01:25
                    [post_content] => In de recente uitspraak van de Rechtbank Overijssel (ECLI:NL:RBOVE:2025:2459[1]) staat een geschil centraal tussen een IT-dienstverlener en een klant over de oplevering van software. De klant had de overeenkomst buitengerechtelijk ontbonden vanwege ontevredenheid over de voortgang en kwaliteit van het project. De IT-leverancier stelde dat er geen sprake was van een formele ingebrekestelling en dat de opzegging dus ongerechtvaardigd was. De rechtbank oordeelde echter dat er geen sprake was van “fatale termijnen” en geen sprake van een ontbindingbrief die aan de vereisten van een ingebrekestelling voldeed. En dus was er geen sprake van een ontbinding van de overeenkomst.
Wat betekent dit voor IT-bedrijven? Hierbij praktische tips voor IT-bedrijven
Toch benadrukt deze uitspraak wederom het belang voor IT-dienstverleners om alert te zijn op signalen van ontevredenheid bij klanten. Een opzegging of klacht kan, afhankelijk van de omstandigheden en formulering, juridisch worden opgevat als een ingebrekestelling. Dit heeft gevolgen voor de aansprakelijkheid en verplichtingen van de dienstverlener.​ Maar in dit geval was geen sprake van “fatale termijnen” en geen sprake van een “formele ingebrekestelling”.
1. Formuleer termijnen zorgvuldig
Vermijd het gebruik van termen als "oplevering op 1 juni 2025" zonder nuance. Gebruik in plaats daarvan formuleringen zoals "streefdatum", "indicatieve planning" of "onder voorbehoud van tijdige aanlevering van benodigde informatie door de opdrachtgever". Dit voorkomt dat een termijn als fataal wordt beschouwd, wat kan leiden tot juridische gevolgen bij overschrijding van deze termijn.​
2. Wees alert op signalen van ontevredenheid
Een e-mail of brief waarin de klant zijn ontevredenheid uit over de voortgang of kwaliteit van het project kan juridisch worden opgevat als een ingebrekestelling. Maar dat geldt niet zomaar. Neem dergelijke signalen serieus en reageer proactief om verdere escalatie te voorkomen.​ Zorg dat je kunt blijven aantonen dat je aan je inspanningsverplichting voldoet (bv plan van aanpak).
3. Documenteer communicatie zorgvuldig
Houd een gedetailleerd logboek bij van alle communicatie met de klant, vooral wanneer er klachten of opmerkingen over de dienstverlening zijn. Dit kan van cruciaal belang zijn bij een eventueel juridisch geschil.​ Zorg ook dat op klachten gereageerd wordt. Beter aangeven dat aan een oplossing wordt gewerkt dan niet reageren.
4. Stel duidelijke algemene voorwaarden op
Zorg ervoor dat uw algemene voorwaarden helder zijn over procedures bij klachten, termijnen en de gevolgen van niet-nakoming. Dit biedt houvast bij conflicten en kan juridische risico's beperken.​ Daarvoor zouden de NL Digital 2020 voorwaarden gebruikt kunnen worden.
5. Raadpleeg tijdig juridisch advies
Bij twijfel over de juridische implicaties van een klacht of opzegging is het raadzaam om juridisch advies in te winnen. Een advocaat kan helpen bij het beoordelen van de situatie en adviseren over de te nemen stappen.​ Wij bekijken dit ook met het oog op een mogelijke juridische procedure.

Door proactief te handelen en duidelijke afspraken te maken, kunnen IT-bedrijven juridische geschillen voorkomen en de klanttevredenheid behouden. En wanneer het toch tot een juridische procedure zou komen (rechtbank of arbitrage) dan zorgen wij dat het dossier optimaal is.

Heeft u hierover vragen? Neem dan contact met ons op of meld je aan voor de in-house workshop via deze link.

[1] ECLI:NL:RBOVE:2025:2459, Rechtbank Overijssel, C/08/314628 / HA ZA 24-206


                    [post_title] => Klachten, fatale termijnen en juridische gevolgen: lessen voor IT-leveranciers
                    [post_excerpt] => 
                    [post_status] => publish
                    [comment_status] => open
                    [ping_status] => open
                    [post_password] => 
                    [post_name] => klachten-fatale-termijnen-en-juridische-gevolgen-lessen-voor-it-leveranciers
                    [to_ping] => 
                    [pinged] => 
                    [post_modified] => 2025-05-06 11:41:04
                    [post_modified_gmt] => 2025-05-06 09:41:04
                    [post_content_filtered] => 
                    [post_parent] => 0
                    [guid] => https://bg.legal/?p=44922
                    [menu_order] => 0
                    [post_type] => post
                    [post_mime_type] => 
                    [comment_count] => 0
                    [filter] => raw
                )

            [4] => WP_Post Object
                (
                    [ID] => 44695
                    [post_author] => 6
                    [post_date] => 2025-02-27 09:40:15
                    [post_date_gmt] => 2025-02-27 08:40:15
                    [post_content] => De Europese Unie introduceert nieuwe digitaliseringsregels die de manier waarop organisaties data verzamelen, delen en gebruiken ingrijpend veranderen. De EU Data Act richt zich op eerlijke toegang tot data, het bevorderen van innovatie en het waarborgen van privacy en beveiliging. Dit heeft grote implicaties voor bedrijven die data gebruiken of softwaretools ontwikkelen voor dataverwerking. Zie onderstaande afbeelding:


Wat verandert er?
De EU Data Act introduceert:

 	
Data-deling verplichtingen: Organisaties moeten data transparant delen, vooral als deze afkomstig is van verbonden apparaten (apparaten verbonden met het internet).
 	
Beveiligings- en privacy-eisen: Strengere regels voor data-opslag en verwerking, vooral bij het werken met cloud providers buiten de EU.
 	
Concurrentiebevordering: Voorkomen van data-monopolies en bevorderen van eerlijke toegang tot data.

Wat betekent dit voor uw organisatie?

 	
Voor datagebruikers: U moet nagaan of uw dataverwerkingsprocessen voldoen aan de nieuwe eisen. Het delen van data wordt verplicht, wat kan leiden tot nieuwe zakelijke kansen, maar ook tot grotere nalevingsverplichtingen.
 	
Voor softwareontwikkelaars: Uw tools moeten voldoen aan nieuwe interoperabiliteits- en beveiligingsnormen. Dit vraagt om updates en mogelijk herontwerp van bestaande software.

Wat is nieuw?
De Europese Commissie heeft haar FAQ vernieuwd. Op een aantal onderdelen is nieuwe verduidelijking toegevoegd. We wachten nog steeds op de modelovereenkomsten die gedeeld zouden worden.
Wat te doen?
Wilt u weten hoe deze regelgeving uw organisatie beïnvloedt en welke stappen nodig zijn om compliant te blijven? Of wilt u weten hoe u toegang kunt krijgen tot deze data om daar een commercieel product / dienst van te maken?

Neem contact op met Jos van der Wijst voor een persoonlijk adviesgesprek. We helpen u graag om kansen te benutten en risico’s te beheersen.


                    [post_title] => Impact van EU digitaliseringsregelgeving op data gedreven organisaties
                    [post_excerpt] => 
                    [post_status] => publish
                    [comment_status] => open
                    [ping_status] => open
                    [post_password] => 
                    [post_name] => impact-van-eu-digitaliseringsregelgeving-op-data-gedreven-organisaties
                    [to_ping] => 
                    [pinged] => 
                    [post_modified] => 2025-02-27 09:41:57
                    [post_modified_gmt] => 2025-02-27 08:41:57
                    [post_content_filtered] => 
                    [post_parent] => 0
                    [guid] => https://bg.legal/?p=44695
                    [menu_order] => 0
                    [post_type] => post
                    [post_mime_type] => 
                    [comment_count] => 0
                    [filter] => raw
                )

            [5] => WP_Post Object
                (
                    [ID] => 44611
                    [post_author] => 6
                    [post_date] => 2025-02-26 11:09:04
                    [post_date_gmt] => 2025-02-26 10:09:04
                    [post_content] => De Europese Commissie heeft recent richtlijnen gepubliceerd over de definitie van AI-systemen en verboden AI-praktijken in het kader van de AI Act. Deze richtlijnen helpen te bepalen of een softwaretoepassing onder de AI-Act valt en welke AI-toepassingen verboden zijn vanwege onaanvaardbare risico’s, zoals manipulatieve technieken en sociale scoring. Dit biedt duidelijkheid voor ontwikkelaars en gebruikers van AI-systemen en helpt bij het waarborgen van ethisch en veilig AI-gebruik in Europa.
AI-Definitie: Wat valt eronder?
De nieuwe richtlijnen verduidelijken dat een AI-systeem elke softwaretoepassing is die gebruikmaakt van machine learning, logica-gebaseerde systemen of statistische benaderingen om autonome beslissingen te nemen of aanbevelingen te doen. Dit geldt ook voor toepassingen die menselijke interacties simuleren, zoals chatbots en virtuele assistenten. De definitie is breed en evolueert mee met technologische ontwikkelingen. De EU definitie lijkt op de internationaal geaccepteerde EOCD definitie.
Verboden AI-praktijken
Sinds 2 februari 2025 zijn bepaalde AI-toepassingen in de EU verboden omdat ze onaanvaardbare risico’s vormen voor de maatschappij. Voorbeelden hiervan zijn:

 	
Sociale scoring: AI-systemen die individuen rangschikken op basis van sociaal gedrag of persoonlijke kenmerken.
 	
Manipulatieve technieken: AI die psychologische technieken gebruikt om menselijk gedrag te beïnvloeden, zoals deepfake-technologieën en verslavingsmechanismen in sociale media.
 	
Biometrische surveillance: In de meeste gevallen is real-time biometrische surveillance in openbare ruimtes verboden.

Wat betekent dit voor uw organisatie?

 	
Voor AI-ontwikkelaars: Het is cruciaal om uw AI-systemen te evalueren aan de hand van de nieuwe definitie. Als uw toepassing als AI-systeem wordt geclassificeerd, moet deze voldoen aan de AI Act, inclusief transparantie- en veiligheidsvereisten.
 	
Voor AI-gebruikers: Controleer of de AI-tools die u inzet compliant zijn met de AI Act en dat verboden toepassingen niet in uw processen zijn geïntegreerd.
 	
Voor investeerders in AI: Beoordeel investeringsmogelijkheden kritisch op compliance met de AI Act om juridische en financiële risico's te vermijden.

Wat te doen?
Wilt u weten of uw AI-systemen onder de nieuwe definitie vallen of voldoen aan de regels voor verboden AI-praktijken? BG.legal helpt u graag bij compliance-checks, AI policy/AI governance documenten en strategisch advies. Voor complexe AI vraagstukken werken wij samen met experts in het LegalAIR verband.  Daar werken we samen met partner op het gebied van ethiek, techniek en cybersecurity. Neem vandaag nog contact met ons op om uw AI-strategie toekomstbestendig te maken.

Zie hier de producten van de AI diensten van BG.legal en van LegalAIR.


                    [post_title] => Nieuwe EU-richtlijnen over AI-definitie en verboden AI-praktijken
                    [post_excerpt] => 
                    [post_status] => publish
                    [comment_status] => open
                    [ping_status] => open
                    [post_password] => 
                    [post_name] => nieuwe-eu-richtlijnen-over-ai-definitie-en-verboden-ai-praktijken
                    [to_ping] => 
                    [pinged] => 
                    [post_modified] => 2025-02-26 11:09:04
                    [post_modified_gmt] => 2025-02-26 10:09:04
                    [post_content_filtered] => 
                    [post_parent] => 0
                    [guid] => https://bg.legal/?p=44611
                    [menu_order] => 0
                    [post_type] => post
                    [post_mime_type] => 
                    [comment_count] => 0
                    [filter] => raw
                )

            [6] => WP_Post Object
                (
                    [ID] => 44050
                    [post_author] => 6
                    [post_date] => 2024-11-18 13:48:12
                    [post_date_gmt] => 2024-11-18 12:48:12
                    [post_content] => Een gemeente gaat, na een aanbesteding, een dienst afnemen waarbij AI wordt gebruikt door de leverancier. De gemeente wil zeker weten dat deze dienst wet- en regelgeving nakomt. Met name Europese digitaliseringsregelgeving zoals de AI Act. De gemeente ziet een, in potentie, afbreukrisico.

Voor deze gemeente gaan wij een AI Act compliance check uitvoeren. Wanneer er sprake is van een AI systeem in de zin van de AI Act, dan brengt dat verplichtingen met zich mee. De omvang van deze verplichtingen is afhankelijk van de risico-categorie waar het AI-systeem onder valt. We beginnen met een onderzoek naar de vragen:

 	
Wordt hier een AI techniek gebruikt waardoor het voldoet aan de definitie van Artificial Intelligence in de AI Act.
 	
Zo ja, in welke risico categorie van de AI Act, valt dit AI-systeem.
 	
De AI Act onderscheidt verschillende rollen van partijen in de keten (ontwikkelaar, verkoper, gebruiker). Wie vervult welke rol en voldoet deze partij aan de verplichtingen van die rol.

Wanneer de conclusie van het onderzoek is dat er geen sprake is van een (hoog-risico) AI-systeem, dan betekent dit ook veel minder verplichtingen voor de leverancier en de gemeente.

Complexe AI vraagstukken pakken wij op samen met de partners in het LegalAIR verband. Daar werken we samen met partijen met andere disciplines dan legal (ethiek, cybersecurity, data-science, regulatory). Afhankelijk van de vraag, stellen we een multidisciplinair team samen die de vragen beantwoorden.

Is jouw organisatie al begonnen met het in kaart brengen van de AI systemen en AI-modellen die jullie gebruiken? Daar begint het mee. Vervolgens zou je van al die AI-systemen en AI-modellen moeten vaststellen of ze vallen onder het bereik van de AI Act. Wanneer dat het geval is dan zou je moeten vaststellen of ze compliant zijn. In een risicoanalyse bepaal je het potentiële risico van een AI systeem. Vervolgens kun je je aandacht vooral richten op die AI systemen die tot hoge risico’s leiden.

Heb je hier vragen over of zoek je hier hulp bij, neem dan contact op met Jos van der Wijst.


                    [post_title] => AI Act compliance
                    [post_excerpt] => 
                    [post_status] => publish
                    [comment_status] => open
                    [ping_status] => open
                    [post_password] => 
                    [post_name] => ai-act-compliance
                    [to_ping] => 
                    [pinged] => 
                    [post_modified] => 2024-11-18 14:00:28
                    [post_modified_gmt] => 2024-11-18 13:00:28
                    [post_content_filtered] => 
                    [post_parent] => 0
                    [guid] => https://bg.legal/?p=44050
                    [menu_order] => 0
                    [post_type] => post
                    [post_mime_type] => 
                    [comment_count] => 0
                    [filter] => raw
                )

            [7] => WP_Post Object
                (
                    [ID] => 43637
                    [post_author] => 6
                    [post_date] => 2024-09-19 11:17:00
                    [post_date_gmt] => 2024-09-19 09:17:00
                    [post_content] => De Europese Unie wil met haar digitale strategie ervoor zorgen dat zowel mensen als bedrijven optimaal profiteren van de digitale technologie die ons leven ingrijpend verandert. Deze strategie omvat meer dan honderd verschillende soorten wet- en regelgeving, die nieuw zijn, herzien of al bestaan. Deze regels hebben impact op vrijwel elke sector en elk bedrijf binnen de EU. Bedrijven ontkomen tegenwoordig niet meer aan onderwerpen zoals privacy en cybersecurity. Hieronder volgt een kort overzicht van de meest relevante regelgeving in het kader van de ‘digital decade’-strategie van de EU.


Artificial Intelligence Act (AIA)

 	
Kern: Reguleert AI-systemen door risico’s te beoordelen van ‘minimaal risico’ tot ‘onaanvaardbaar risico’. Strenge regels voor hoog-risico toepassingen zoals gezichtsherkenning en medische apparaten.
 	
Doelgroep: Ontwikkelaars, verkopers, importeurs en gebruikers van AI-systemen in sectoren zoals gezondheidszorg, transport en overheid.
 	
Status: Van kracht sinds 2 augustus 2024. Gefaseerde verplichtingen: 6 maanden (verboden systemen), 12 maanden (GPAI), 24 maanden (hoog-risico Annex III).

Digital Services Act (DSA)

 	
Kern: Zorgt voor een veiligere online omgeving door platformen verantwoordelijk te houden voor schadelijke inhoud en reguleert online marktplaatsen.
 	
Doelgroep: Online platformen (zoals sociale media en e-commerce websites) en consumenten.
 	
Status: Van kracht sinds 16 november 2022. Voor ‘erg grote platformen’ en zoekmachines al langer van kracht. Voor kleinere platformen sinds 17 februari 2024.

Zie hierbij de DSA flowchart.

Zie hierbij de DSA ACM blog.
European Accessibility Act

 	
Kern: Stelt eisen aan de toegankelijkheid van producten en diensten (zoals smartphones, websites, geldautomaten en e-commerce) voor mensen met een handicap.
 	
Doelgroep: Bedrijven die digitale producten en diensten aanbieden en gebruikers met een handicap.
 	
Status: Van kracht sinds juni 2022. Nationale wetgeving uiterlijk aan te passen op 28 juni 2025.

Data Act

 	
Kern: Bevordert eerlijke toegang tot en gebruik van (vooral niet-persoonlijke) data, tussen bedrijven en overheden, wat innovatie stimuleert.
 	
Doelgroep: Bedrijven die data verzamelen, delen of gebruiken, evenals overheden en consumenten.
 	
Status: Van kracht sinds 11 januari 2024. Verplichtingen van kracht vanaf 12 september 2025.

NIS2 Directive

 	
Kern: Verbetering van de cyberveiligheid in essentiële sectoren door striktere beveiligingsvereisten voor bedrijven en overheidsinstanties.
 	
Doelgroep: Kritieke infrastructuursectoren zoals energie, transport, gezondheidszorg en digitale dienstverleners.
 	
Status: Van kracht sinds 16 januari 2023. Om te zetten in nationale regelgeving voor 18 oktober 2024. Op dit moment is van de Cyberveiligheidswet alleen een ontwerptekst beschikbaar.

General Data Protection Regulation  (GDPR) (in Nederland bekend als de AVG)

 	
Kern: Beschermt persoonsgegevens met strenge regels over het verzamelen, verwerken en bewaren van data binnen de EU.
 	
Doelgroep: Alle organisaties die persoonsgegevens verwerken, waaronder bedrijven, overheden en non-profitorganisaties.
 	
Status: Van kracht sinds 2018.

Data Governance Act

 	
Kern: Creëert een raamwerk voor datadeling en -beheer, gericht op het verbeteren van transparantie en vertrouwen in data-uitwisselingssystemen.
 	
Doelgroep: Overheidsinstanties, bedrijven en data-bemiddelingsdiensten.
 	
Status: Van kracht sinds 2023.

Open Data Directive

 	
Kern: Stimuleert innovatie en economische groei door overheidsdata open te stellen voor hergebruik.
 	
Doelgroep: Overheden, publieke instellingen en bedrijven die overheidsdata gebruiken.
 	
Status: Van kracht sinds 2021 en in Nederland omgezet in de Wet Open Overheid.

Product Liability Directive

 	
Kern: Richt zich op de aansprakelijkheid van producenten voor schade door gebrekkige producten, met speciale aandacht voor technologische ontwikkelingen zoals slimme producten en AI.
 	
Doelgroep: Fabrikanten van consumentengoederen, inclusief AI-gedreven producten.
 	
Status: Voorstel voor herziening gepresenteerd in september 2022, de onderhandelingen lopen nog.

Andere relevante regelgeving in de ‘Digital Decade Package’ zijn:

 	
AI Liability Directive;
 	
Cybersecurity Act (CSA);
 	
Cyber Resilience Act (CRA);
 	
Digital Operational Resilience Act (DORA);
 	
Digital Markets Act (DMA);
 	
E-Privacy Regulation; en
 	
Resilience of Critical Entities Directive (CER).

Van AI tot datagebruik en van cybersecurity tot consumentenbescherming, de EU's 'digital decade'-strategie legt een breed scala aan regelgeving op die elke sector raakt. Bedrijven moeten (bij voorkeur proactief) inspelen op deze veranderingen om boetes te vermijden en hun digitale strategieën te versterken.

Heeft u vragen over de impact van deze regelgeving op uw organisatie of wilt u weten hoe uw bedrijf zich kan voorbereiden op de naleving ervan? Neem dan contact op met Jos van der Wijst.


                    [post_title] => Digital decade-regelgeving raakt ieder bedrijf
                    [post_excerpt] => 
                    [post_status] => publish
                    [comment_status] => open
                    [ping_status] => open
                    [post_password] => 
                    [post_name] => digital-decade-regelgeving-raakt-ieder-bedrijf
                    [to_ping] => 
                    [pinged] => 
                    [post_modified] => 2025-02-17 14:29:30
                    [post_modified_gmt] => 2025-02-17 13:29:30
                    [post_content_filtered] => 
                    [post_parent] => 0
                    [guid] => https://bg.legal/?p=43637
                    [menu_order] => 0
                    [post_type] => post
                    [post_mime_type] => 
                    [comment_count] => 0
                    [filter] => raw
                )

            [8] => WP_Post Object
                (
                    [ID] => 43226
                    [post_author] => 6
                    [post_date] => 2024-08-21 12:05:13
                    [post_date_gmt] => 2024-08-21 10:05:13
                    [post_content] => Contracten voor AI-toepassingen zijn geen standaard softwarecontracten vanwege de unieke technische kenmerken van AI-software. AI-software is afhankelijk van data en het is moeilijk om van tevoren te voorspellen wat het eindproduct zal zijn. Dit betekent dat het moeilijk is om de prestaties van AI-software te garanderen en om te bepalen wie verantwoordelijk is voor ontwikkelingsfouten. Bovendien is er een grote vraag naar hergebruik van getrainde modellen en trainingsdatasets, wat leidt tot complexe kwesties met betrekking tot intellectueel eigendom en gebruiksvoorwaarden.
Standard contractual clauses 
Een voorbeeld van een dergelijk contract is het “standard contractual clauses for the procurement of Artificial Intelligence (AI) by public organisations”.[1] Dit contract is opgesteld voor overheden die hoog-risico AI systemen aankopen. Het is nog een model contract. Het is opgesteld in het voordeel van aankopende partijen met bepalingen waar leveranciers, normaal gesproken, niet mee akkoord zullen gaan.
Verschillen tussen AI en traditionele software
Een van de belangrijkste technische kenmerken van AI-software is dat het afhankelijk is van gegevens. Dit betekent dat de kwaliteit van de gegevens die worden gebruikt om het model te trainen van cruciaal belang is voor de prestaties van de AI-software. Als de gegevens van slechte kwaliteit zijn, zal de AI-software waarschijnlijk slecht presteren. Dit wordt vaak aangeduid als "garbage in, garbage out".

Een ander belangrijk kenmerk van AI-software is dat het moeilijk is om ex-post verificatie uit te voeren. Wanneer een getraind model wordt gegenereerd, is het vaak moeilijk voor mensen om het generatieproces en de aard van het getrainde model te begrijpen. Dit maakt het moeilijk om te bepalen wie verantwoordelijk is voor ontwikkelingsfouten.

Bovendien is er een grote vraag naar hergebruik van getrainde modellen en trainingsdatasets. Getrainde modellen kunnen evolueren door middel van extra leren en zijn relatief gemakkelijk om te zetten voor ander gebruik. Dit leidt tot complexe kwesties met betrekking tot intellectueel eigendom en gebruiksvoorwaarden.
Verschillen op een rijtje

Verschillende ontwikkelproces AI en software
Het ontwikkelproces van standaard software (links: waterval) is ook anders dan het ontwikkelproces van AI-software (rechts: iteratief proces):



 

 

 

 

Conclusie
In het licht van deze unieke kenmerken van AI-software, is het belangrijk dat contracten voor AI-toepassingen zorgvuldig worden opgesteld om rekening te houden met deze complexe kwesties. Dit kan helpen om duidelijkheid te scheppen over de rechten en verantwoordelijkheden van de betrokken partijen en om geschillen te voorkomen. Wil je een contract met betrekking tot de ontwikkeling of aankoop van een AI-toepassing laten opstellen of beoordelen, neem dan contact op met mij.
Whitepaper
Wij hebben een whitepaper opgesteld met tips voor contacten met betrekking tot de ontwikkeling /aankoop van AI toepassingen. Waar moet je aan denken bij het opstellen of beoordelen van een dergelijke overeenkomst.

Wanneer je dit whitepaper wilt ontvangen, en geïnformeerd wilt blijven over de uitvoering van AI regelgeving, vul dan onderstaand formulier in.

[1] AI Procurement Clauses template High Risk




                    [post_title] => Waarom een contract voor het ontwikkelen/kopen van AI toepassingen geen standaard software contract is?
                    [post_excerpt] => 
                    [post_status] => publish
                    [comment_status] => open
                    [ping_status] => open
                    [post_password] => 
                    [post_name] => waarom-een-contract-voor-het-ontwikkelen-kopen-van-ai-toepassingen-geen-standaard-software-contract-is
                    [to_ping] => 
                    [pinged] => 
                    [post_modified] => 2024-08-27 11:12:56
                    [post_modified_gmt] => 2024-08-27 09:12:56
                    [post_content_filtered] => 
                    [post_parent] => 0
                    [guid] => https://bg.legal/?p=43226
                    [menu_order] => 0
                    [post_type] => post
                    [post_mime_type] => 
                    [comment_count] => 0
                    [filter] => raw
                )

            [9] => WP_Post Object
                (
                    [ID] => 42982
                    [post_author] => 6
                    [post_date] => 2024-07-29 12:04:16
                    [post_date_gmt] => 2024-07-29 10:04:16
                    [post_content] => De vormgeving van een gebruiksvoorwerp kan auteursrechtelijk beschermd zijn. Dus ook van bijvoorbeeld een kaasschaaf. De drempel daarvoor blijkt in de praktijk hoog te zijn. Al snel is vormgeving bepaald door het gebruik of functionele eisen. Maar het kan wel. Aan de onderbouwing worden hogen eisen gesteld.

In een kortgeding procedure liep het niet goed af voor Boska.[1]

Boska is producent van diverse food gereedschappen zoals kaasschaven, kaasraspen en smeermessen. Haar designafdeling heeft deze ontworpen, zoals de Copenhagenlijn. Sinds 2009 verkoopt PLUS deze in haar supermarkten:



In 2023 eindigt de samenwerking. PLUS vraagt een andere partij om een kaasschaaf, kaasrasp en smeermes te leveren. Deze partij doet dit onder de naam Klaverland.



Boska stelt dat haar producten auteursrechtelijk zijn beschermd en dat PLUS (en de leverancier) inbreuk daarop maakt door de Klaverblad producten aan te bieden. PLUS heeft de Klaverblad producten vervolgens uit haar winkels en online gehaald. De leverancier en Boska komen niet tot een regeling. Boska stelt in een kortgedingprocedure dat de leverancier inbreuk heeft gemaakt op het auteursrecht van Boska en daarnaast onrechtmatig heeft gehandeld door slaafs na te bootsen.

De vorderingen worden afgewezen. In een goed onderbouwd vonnis, past de rechter het werkbegrip uit de Auteurswet toe, in overeenstemming met de Auteursrecht richtlijn. In deze casus gaat het om gebruiksvoorwerpen. De toepassing van het werkbegrip is niet anders dan bij andere werken.
Auteursrechtelijke bescherming
Aan een werk worden twee voorwaarden gesteld; het moet i) nauwkeurig en objectief identificeerbaar en ii) oorspronkelijk zijn.

Aan de eerste voorwaarde is voldaan. Het is voldoende duidelijk waar de auteursrechtelijke bescherming van wordt ingeroepen.

De tweede voorwaarde vormt een probleem. De rechter overweegt: “De rechter moet nagaan of de maker van het product door de keuze van de verschijningsvorm ervan zijn creatieve vermogen op originele wijze tot uitdrukking heeft gebracht door vrije en creatieve keuzen te maken en het product zodanig heeft vormgegeven dat het zijn persoonlijkheid weerspiegelt”. Omdat het een gebruiksvoorwerp is gelden er functionele en technische vereisten. Dat betekent vaak een beperkte ruimte om ‘vrije en creatieve’ keuzes te maken. En daar waar die keuzes bestaan mag het niet overeenstemmen met wat er al bestond (‘het vormgevingserfgoed’).

Boska heeft van de drie producten aangegeven wat de auteursrechtelijk beschermde elementen zijn (o.a. “het handvat is hol, de ‘ronde’ vormgeving van het handvat, het handvat is niet volledig rond, maar is aan de boven- en onderkant afgevlakt”). Boska vat dit samen als een eigen ‘look and feel’ van de producten.

Tijdens de mondelinge behandeling heeft Boska aangegeven dat zij zich niet beroept op de auteursrechtelijke bescherming van één of meerdere specifieke elementen van de Boska producten. Boska beroept zich op de auteursrechtelijke bescherming van de combinatie van deze (stuk voor stuk onbeschermde) elementen. De rechter vindt echter dat het niet duidelijk is welke beschermingswaardige creativiteit Boska heeft toegepast om met de combinatie van de op zichzelf onbeschermde elementen, een auteursrechtelijk beschermd werk te creëren. Boska heeft onvoldoende onderbouwd op grond waarvan de combinatie van de onbeschermde elementen in de Boska Producten, de persoonlijke visie van de maker tot uiting brengt. Dit had wel van haar verwacht mogen worden.” Een andere uitkomst zou dus mogelijk zijn geweest wanneer Boska beter had onderbouwd waar de vrije en creatieve keuzes zijn gemaakt die afwijken van het vormgevingserfgoed.

Verder overweegt de rechter dat het hier om gebruiksvoorwerpen gaat. Deze hebben naar hun aard een bepaalde basisvorm. En hoewel die niet per definitie uitgesloten zijn van auteursrechtelijke bescherming, is de basisvorm vaak bepaald door de gebruiksbestemming en daarmee dus functioneel bepaald. De rechtbank overweegt: “Het gaat hierbij bijvoorbeeld om de keuzes die zijn gemaakt met betrekking tot (de ronde vorm, en breedte en lengte van) het handvat, de lengte van het blad en de totale lengte van het product, in het geval van de kaasschaaf en de smeermessen (de vorm van) het blad, en in het geval van de kaasrasp de (hoeveelheid) gaatjes waarmee geraspt kan worden.”

Deze elementen en de combinatie daarvan zijn ingegeven door bruikbaarheid en/of ergonomische overwegingen en ruim in het vormgevingserfgoed aanwezig. Van enige creatieve keuzes om dergelijke elementen in de Boska Producten op te nemen is geen sprake. Ook hier had de beoordeling anders kunnen uitpakken wanneer op dit onderdeel een betere onderbouwing was gegeven. Het kan natuurlijk ook dat er geen andere onderbouwing te geven was.

Kortom, geen auteursrechtelijke bescherming voor de Boska producten.
Slaafse nabootsing
Voor slaafse nabootsing is vereist dat het ene product een “eigen plaats in de markt” heeft. De leverancier betwist dit ten aanzien van de Boska producten. De leverancier stelt dat Boska merk  wellicht wordt herkend door consumenten, maar dat dit niet geldt voor de vormgeving van de Boska producten.

De rechter overweegt dat Boska onvoldoende aannemelijk heeft gemaakt dat de Boska producten voldoende onderscheidend waren en nog steeds zijn toen de Klaverland Producten op de markt kwamen. Uit het vormgevingserfgoed blijkt dat er een aantal kaasschaven, kaasraspen en smeermessen van verschillende producenten op de markt zijn die nauwelijks afwijken van de Boska producten.

Kortom, er is geen sprake van een eigen gezicht op de markt. En dus geen slaafse nabootsing.

Wat betekent dit voor de praktijk:

 	
Vormgeving van gebruiksvoorwerpen kan auteursrechtelijk beschermd zijn maar de drempel lijkt hoog te zijn;
 	
Wanneer je auteursrechtelijke bescherming wilt onderbouwen, dan moet je tijdens het design proces zorgen voor een goede dossiervorming (wat is het vormgevingserfgoed, waar wijkt het nieuwe ontwerp af, wat zijn de vrije en creatieve keuzes die daarbij zijn gemaakt.
 	
Voor concurrenten kan dit ook kansen betekenen. Gebruiksvoorwerpen die niet aan de werktoets voldoen en die geen eigen plaats in de markt hebben, zijn vrij te kopiëren.

Voor meer informatie: neem contact op met mij.

Zie ook mijn eerder blog hierover.

[1] ECLI:NL:RBMNE:2024:4318, Rechtbank Midden-Nederland, C/16/576257 / KG ZA 24-279 (rechtspraak.nl)


                    [post_title] => BOSKA kaasschaaf niet auteursrechtelijk beschermd
                    [post_excerpt] => 
                    [post_status] => publish
                    [comment_status] => open
                    [ping_status] => open
                    [post_password] => 
                    [post_name] => boska-kaasschaaf-niet-auteursrechtelijk-beschermd
                    [to_ping] => 
                    [pinged] => 
                    [post_modified] => 2024-07-29 12:04:16
                    [post_modified_gmt] => 2024-07-29 10:04:16
                    [post_content_filtered] => 
                    [post_parent] => 0
                    [guid] => https://bg.legal/?p=42982
                    [menu_order] => 0
                    [post_type] => post
                    [post_mime_type] => 
                    [comment_count] => 0
                    [filter] => raw
                )

        )

    [post_count] => 10
    [current_post] => -1
    [before_loop] => 1
    [in_the_loop] => 
    [post] => WP_Post Object
        (
            [ID] => 45384
            [post_author] => 6
            [post_date] => 2025-08-01 15:34:12
            [post_date_gmt] => 2025-08-01 13:34:12
            [post_content] => IT-juristen weten het al jaren: de kloof tussen juridische beoordeling en de realiteit van IT contracten / softwareontwikkeling is diep. Die kloof wordt pijnlijk zichtbaar in een recente rechtszaak tussen On Air B.V. en Triple IT B.V., waarin het gerechtshof Amsterdam zich buigt over de vraag of een front-end tijdig en deugdelijk is opgeleverd in een agile ontwikkeltraject. De procedure is inmiddels ruim drie jaar gaande, met als voorlopig dieptepunt dat het hof zich genoodzaakt ziet een IT-deskundige in te schakelen om fundamentele begrippen uit de IT-praktijk uit te leggen.
De uitdaging: juridisch kaderen van agile/scrum
In deze zaak draait het om de ontwikkeling van een front-end via een agile/scrum-aanpak, met levering in sprints en een "definition of done". Triple IT factureerde voor haar werkzaamheden, terwijl On Air betaling weigerde, stellende dat niet aan de afgesproken voorwaarden was voldaan. Volgens On Air was geen sprake van deugdelijke oplevering, laat staan acceptatie.

Het hof constateert echter dat het simpelweg ontbreken van een concrete opleverdatum — een typisch kenmerk van agile werken — het juridisch kader bemoeilijkt. Wat betekent ‘oplevering’ binnen agile? Is het label ‘done’ in de procesmanagement software voldoende om aan te nemen dat een (deel)product geaccepteerd is? Wanneer begint de klachttermijn te lopen bij software die iteratief wordt ontwikkeld? Rechters weten het niet en dat is logisch. Het zijn immers geen IT-professionals.
Deskundige moet terminologie en praktijk uitleggen
In het tussenarrest van april 2024[1] besluit het hof dan ook om een IT-deskundige te benoemen. Die krijgt een indrukwekkend takenpakket mee: van het beoordelen van de feitelijke voortgang per sprint, tot het verklaren van begrippen als ‘scrum master’, ‘sprint’, ‘front-end’ en — cruciaal — ‘done’.

De deskundige moet ook uitleggen hoe de branche omgaat met tussentijdse opleveringen in sprints, en in hoeverre die gebruikelijk als formele oplevermomenten worden beschouwd. De kernvraag is dan: heeft een ‘done’ ticket juridische gevolgen, zoals het starten van een klachttermijn of de impliciete acceptatie van het werk? Deze vragen raken het hart van veel IT-geschillen.
Traagheid en kosten van de procedure
De rechtbank deed uitspraak in maart 2022. Pas in april 2024 besluit het hof tot een deskundigenonderzoek. In juli 2025[2] wordt de deskundige officieel benoemd. De verwachting is dat het rapport pas in of na december 2025 beschikbaar komt, waarna partijen mogen reageren. Een einduitspraak? Niet eerder dan medio 2026. Een slepende hoger beroep procedure van vier jaar is dan een feit.
Had dit beter gekund? Ja: arbitrage en duidelijke contracten
Een geschil als dit illustreert waarom partijen in IT-geschillen vaak beter af zijn met arbitrage bij gespecialiseerde instituten als SGOA of TAMI. Daar hebben arbiters wél kennis van agile, scrum, sprints en software ontwikkeling. Soms volstaat al om een materie-deskundige, in het kader van een bindend advies, een oordeel te laten geven. Met zo’n oordeel kunnen partijen daarna weer verder. Dat is met name relevant wanneer partijen met elkaar door willen gaan. Alleen hebben ze dit dispuut waar iemand een oordeel in moet geven. Daarna gaan ze verder met elkaar. Dan kun je gaan jaren wachten op een uitspraak van een gerechtshof. Dan wil je binnen een paar weken duidelijkheid.

Daarnaast onderstreept deze zaak het belang van duidelijke contracten. Definieer wat ‘oplevering’ betekent. Leg vast wat ‘done’ is. Omschrijf acceptatieprocedures per sprint. Beter nog: vermijd vaagheden als “we aim to have a shippable release” of “As a result we don not offer completion dates” of “Final project costs are not projected or guaranteed, a result of the agile software development

approach that allows for changing requirements, methods and designs throughout the project.” Deze onduidelijkheden leiden vroeg of laat tot discussies.
Conclusie
Deze zaak laat zien dat juridische systemen nog steeds moeite hebben om wendbare ontwikkelmethoden juridisch te duiden. Een deskundige moet nu de rechter helpen om agile te begrijpen. Maar had dit voorkomen kunnen worden? Absoluut, met duidelijke definities, goede documentatie, betere communicatie met de opdrachtgever en waar nodig een alternatieve geschilbeslechting via arbitrage c.q. bindend advies.

Heb je hier vragen over? Neem dan contact op met Jos van der Wijst.

[1] Gerechtshof Amsterdam, 23 april 2024, ECLI:NL:GHAMS:2024:1070

[2] Gerechtshof Amsterdam, 15 juli 2025, ECLI:NL:GHAMS:2025:1814


            [post_title] => Agile, sprints en ‘done’ in de rechtszaal: Waarom rechters IT-deskundigen nodig hebben
            [post_excerpt] => 
            [post_status] => publish
            [comment_status] => open
            [ping_status] => open
            [post_password] => 
            [post_name] => agile-sprints-en-done-in-de-rechtszaal-waarom-rechters-it-deskundigen-nodig-hebben
            [to_ping] => 
            [pinged] => 
            [post_modified] => 2025-08-01 15:34:12
            [post_modified_gmt] => 2025-08-01 13:34:12
            [post_content_filtered] => 
            [post_parent] => 0
            [guid] => https://bg.legal/?p=45384
            [menu_order] => 0
            [post_type] => post
            [post_mime_type] => 
            [comment_count] => 0
            [filter] => raw
        )

    [comment_count] => 0
    [current_comment] => -1
    [found_posts] => 268
    [max_num_pages] => 27
    [max_num_comment_pages] => 0
    [is_single] => 
    [is_preview] => 
    [is_page] => 
    [is_archive] => 1
    [is_date] => 
    [is_year] => 
    [is_month] => 
    [is_day] => 
    [is_time] => 
    [is_author] => 
    [is_category] => 
    [is_tag] => 
    [is_tax] => 1
    [is_search] => 
    [is_feed] => 
    [is_comment_feed] => 
    [is_trackback] => 
    [is_home] => 
    [is_privacy_policy] => 
    [is_404] => 
    [is_embed] => 
    [is_paged] => 
    [is_admin] => 
    [is_attachment] => 
    [is_singular] => 
    [is_robots] => 
    [is_favicon] => 
    [is_posts_page] => 
    [is_post_type_archive] => 
    [query_vars_hash:WP_Query:private] => 142cd08274a5c5faff512379bc31bff8
    [query_vars_changed:WP_Query:private] => 1
    [thumbnails_cached] => 
    [allow_query_attachment_by_filename:protected] => 
    [stopwords:WP_Query:private] => 
    [compat_fields:WP_Query:private] => Array
        (
            [0] => query_vars_hash
            [1] => query_vars_changed
        )

    [compat_methods:WP_Query:private] => Array
        (
            [0] => init_query_flags
            [1] => parse_tax_query
        )

    [query_cache_key:WP_Query:private] => wp_query:fd2e3db9653ba968f04925ce42ebe132:0.40265700 17541208230.83941300 1754120823
    [tribe_is_event] => 
    [tribe_is_multi_posttype] => 
    [tribe_is_event_category] => 
    [tribe_is_event_venue] => 
    [tribe_is_event_organizer] => 
    [tribe_is_event_query] => 
    [tribe_is_past] => 
    [tribe_controller] => Tribe\Events\Views\V2\Query\Event_Query_Controller Object
        (
            [filtering_query:Tribe\Events\Views\V2\Query\Event_Query_Controller:private] => WP_Query Object
 *RECURSION*
        )

)

Agile, sprints en ‘done’ in de rechtszaal: Waarom rechters IT-deskundigen nodig hebben

01 aug 2025

Jos van der Wijst

IT-juristen weten het al jaren: de kloof tussen juridische beoordeling en de realiteit van IT contracten / softwareontwikkeling is diep. Die kloof wordt pijnlijk zichtbaar in een recente rechtszaak tussen...

Lees meer

Aandachtspunten bij een overname van een IT-bedrijf

30 jul 2025

Jos van der Wijst

Als ondernemer sta je bij een overname voor strategische keuzes. Zeker wanneer je het bedrijf van een IT-dienstverlener overneemt, zijn technische compliance, licenties, klantenbinding en transparantie over de cijfers van...

Lees meer

Leveranciersverantwoordelijkheid bij IT-exit: lessen uit de VMware-uitspraak

30 jun 2025

Jos van der Wijst

In de wereld van IT-contracten zijn langdurige afhankelijkheden tussen klant en leverancier geen uitzondering. Maar wat gebeurt er als die afhankelijkheid leidt tot blokkades bij de overstap naar een alternatief?...

Lees meer

Klachten, fatale termijnen en juridische gevolgen: lessen voor IT-leveranciers

01 mei 2025

Jos van der Wijst

In de recente uitspraak van de Rechtbank Overijssel (ECLI:NL:RBOVE:2025:2459[1]) staat een geschil centraal tussen een IT-dienstverlener en een klant over de oplevering van software. De klant had de overeenkomst buitengerechtelijk...

Lees meer

Impact van EU digitaliseringsregelgeving op data gedreven organisaties

27 feb 2025

Jos van der Wijst

De Europese Unie introduceert nieuwe digitaliseringsregels die de manier waarop organisaties data verzamelen, delen en gebruiken ingrijpend veranderen. De EU Data Act richt zich op eerlijke toegang tot data, het...

Lees meer

Nieuwe EU-richtlijnen over AI-definitie en verboden AI-praktijken

26 feb 2025

Jos van der Wijst

De Europese Commissie heeft recent richtlijnen gepubliceerd over de definitie van AI-systemen en verboden AI-praktijken in het kader van de AI Act. Deze richtlijnen helpen te bepalen of een softwaretoepassing...

Lees meer

AI Act compliance

18 nov 2024

Jos van der Wijst

Een gemeente gaat, na een aanbesteding, een dienst afnemen waarbij AI wordt gebruikt door de leverancier. De gemeente wil zeker weten dat deze dienst wet- en regelgeving nakomt. Met name...

Lees meer

Digital decade-regelgeving raakt ieder bedrijf

19 sep 2024

Jos van der Wijst

De Europese Unie wil met haar digitale strategie ervoor zorgen dat zowel mensen als bedrijven optimaal profiteren van de digitale technologie die ons leven ingrijpend verandert. Deze strategie omvat meer...

Lees meer

Waarom een contract voor het ontwikkelen/kopen van AI toepassingen geen standaard software contract is?

21 aug 2024

Jos van der Wijst

Contracten voor AI-toepassingen zijn geen standaard softwarecontracten vanwege de unieke technische kenmerken van AI-software. AI-software is afhankelijk van data en het is moeilijk om van tevoren te voorspellen wat het...

Lees meer

BOSKA kaasschaaf niet auteursrechtelijk beschermd

29 jul 2024

Jos van der Wijst

De vormgeving van een gebruiksvoorwerp kan auteursrechtelijk beschermd zijn. Dus ook van bijvoorbeeld een kaasschaaf. De drempel daarvoor blijkt in de praktijk hoog te zijn. Al snel is vormgeving bepaald...

Lees meer