Data is geen eigendom. Dat betekent dat het niet mogelijk is om met een beroep op het eigendomsrecht data op te eisen als iemand anders het in bezit heeft. Partijen zullen dus creatiever moeten zijn in het beschermen van data. Welke mogelijkheden zijn er?
Beperkte bescherming met beroep op intellectuele eigendomsrechten
Intellectuele eigendomsrechten zijn in de wet (of verdragen) verankerd. Deze rechten hebben als voornaamste doel om de creativiteit van de bedenker te beschermen. De bedenker wordt als het ware beloond met een alleenrecht tot het gebruik van het door hem bedachte werk. In een ander artikel is al beschreven dat een beroep op het auteursrecht of databankenrecht mogelijk is, maar dat hiervan een erg beperkte bescherming uitgaat. Niet de data zelf vallen als zodanig onder deze bescherming, maar wel de structuur van een databank (auteursrecht) of een substantieel deel van de inhoud van data als geheel (databankenrecht).
Is er een andere wijze waarop ik data kan beschermen?
Jazeker. De bekendste bescherming is het afschermen van de data zodat anderen er niet bij kunnen komen. Sinds 23 oktober 2018 worden bedrijfsgeheimen zelfs wettelijke beschermd. Van een bedrijfsgeheim is sprake als:
- de informatie is geheim in die zin dat het niet algemeen bekend is of gemakkelijk toegankelijk, en;
- de informatie moet handelswaarde hebben. Lees:. het geeft u commercieel voordeel omdat het geheim is, en;
- je hebt redelijke maatregelen genomen om het bedrijfsgeheim vertrouwelijk te houden.
Het schenden van een bedrijfsgeheim kan zowel civiel- als strafrechtelijk tot sancties leiden.
Bescherming bij het delen van data
In sommige situaties is het juist de bedoeling dat data wordt gedeeld. Innoveren is namelijk steeds meer het zoeken van samenwerking. Daarmee neemt de behoefte om data te delen alleen maar toe. Als de data een grote waarde heeft, dan doen de samenwerkende partijen er verstandig aan om goede afspraken te maken over het gebruik van de data (en vooral vast te leggen wat partijen niet met de data mogen doen). De overeenkomst dient dan als bescherming tegen het gebruik van de data door de andere partij. Een ander artikel gaat dieper in op belangrijke aspecten bij het delen van data. Het is in dit proces aan te raden om juridisch advies in te winnen.
Ten slotte kan het gebruik van andermans data ook onrechtmatig zijn. In Nederland zijn enkele uitspraken bekend waarin rechters oordelen dat data afgegeven moet worden.[1] Ook op deze wijze kan worden voorkomen dat jouw data wordt gebruikt. Een beroep op een verplichting overeenkomst geeft echter meer zekerheid en verdient dan ook de voorkeur.
[1] Rb. Amsterdam 9 januari 2009, KG ZA 09-25 (Telfort/XB Managed Services); Rb. Rotterdam 8 mei 2012, ECLI:NL:RBROT:2012:BW5386 (EuroPsyche/Fides).
